Gert is 46 jaar, hij rookt niet en jogt veel. Nu houdt hij wel van een wijntje en van roomboter. En hij weet één ding zeker: er komt een dag dat ik een kwaal krijg. Welke weet ik niet. Dus heeft Gert een top 3 gemaakt: hartkwaal (dat zit in de familie), kanker en versleten knieën vanwege het joggen.

Het heeft wat zondagochtenden gekost, maar Gert heeft voor elk van de drie kwalen onderzocht wat er moet gebeuren, welk ziekenhuis het beste is en een grove opzet gemaakt van het eerste gesprek bij specialist. Al deze informatie heeft hij altijd bij zich met bloedgroep en PGD (persoonlijk gezondheidsdossier).

De ideale wereld

Als minister Schippers haar zin krijgt, dan worden de patiënten en cliënten de baas over hun zorgtraject. Natuurlijk hebben ze inhoudelijk nog de kennis en kunde van specialisten nodig. De planning, het nakomen van afspraken en achteraf de controle van de facturen hoort bij de burger. Na dit artikel zul je naar de keukentafel rennen om de eerste actielijstjes te maken. Maar wat betekent deze nieuwe wereld voor de zorgorganisatie en voor de specialist?

Toren van Babel

Eigenlijk zijn de mensen in de zorg er wel wat trots op, want, als je nog nooit in de zorg gewerkt hebt, dan zul maar amper begrijpen hoe het er aan toe gaat. De protocollen (werkafspraken), behandelplannen (soort projecten) en afkortingen (afk.) maken een zorginstelling tot een heel eigen wereld. Een wereld waarin de zorg voor de patiënt voorop staat, maar ook met eilanden en belangen. Een wereld die gaat over leven en dood, en die tegelijk gaat over geld, veel geld, over strenge regels van verzekeraars en overheid met betrekking tot privacy, medicijn gebruik en administratieproces.

En wie komen we daar tegen? De geschrokken burger die net door een auto geschept is, de bijna moeder met complicaties, etc.

Als de brandweer

Zou je de ideeën van minister Schippers niet kunnen vergelijken met marktwerking bij de brandweer? Het is uw huis, dus zeg maar waar we moeten blussen!  U heeft toch wel de kwaliteitskaart van de brandweer bekeken? Nee, de garage blussen, dat doen wij niet, dan moet u echt bij een ander korps zijn…

De scheiding tussen planbare zorg en crisiszorg wordt daarmee steeds duidelijker. De crisiscentra werken als brandweerkazernes en helpen mensen in nood. Terwijl de planbare zorg meer gaat over doordachte keuzes en afwegingen tussen kwaliteit, wachtrijen en geld.

Wellicht kan de spoedeisende hulp uitgebreid worden zodat er echt twee loketten ontstaan. De ene is sowieso verzekerd, de andere gaat ook over uw portemonnee, en over klantvriendelijkheid, wachttijden en winst.

Hoe is het afgelopen

Gert kwam ten val in Frankrijk. Zijn usb-stick met Nederlandse gegevens werd niet gevonden en hij werd eerst naar een privékliniek gebracht. Daar werd na een scan gevonden dat hij een gebroken been had en dat hij last van nierstenen had. Nu is het Frans van Gert niet zo heel goed, dus beide werden behandeld. Het been was noodhulp, dus verzekerd. De nierstenen hadden ook in een goedkoop Nederlands ziekenhuis gekund, dus die moest Gert zelf betalen.

We zitten in een veranderende wereld die worstelt met zorgkosten en de eigen verantwoordelijkheid van burgers. Deze brede maatschappelijke discussie gaat niet alleen over de portemonnee van de verzekeraar of de specialist. Die gaat met name over uw eigen betrokkenheid bij uw gezondheid, bij de preventie van ziekten, bij het voorkomen van ziekte. En als de nood aan de man komt, staan de mannen en vrouwen in de zorg klaar om u goed te helpen.

Dirk Moes is zorgverbeteraar bij Consuming Knowledge. Zijn achtergrond als sociaal psycholoog zet hij in om organisaties te helpen doeltreffend te verbeteren.